Fitch: Küresel sukuk piyasası 2023’ün son çeyreğinde 823 milyar dolara yükseldi
Fitch Ratings’in İslami Finans Küresel Başkanı Genel Müdürü Bashar Al-Natoor, küresel sukuk ihracında sürdürülebilir bir yükseliş trendi öngörüyor.
Al-Natoor, bu artışı sukukun benimsenmesine neden olan birkaç temel faktöre bağladı: a) özellikle petrol zengini olmayan ülkelerdeki bütçe açıklarının kapatılması; b) finansman seçeneklerinin çeşitlendirilmesi; c) kurumlar için esnek finansal araçların oluşturulması; d) bankalar için likidite kaynaklarının genişletilmesi; ve e) şirketlere ve projelere geleneksel banka kredilerine alternatifler sunmak.
Ayrıca ülkeleri finansman ve yeniden finansman ihtiyaçlarına veya borç piyasalarını geliştirme ve çeşitlendirme isteklerine göre sınıflandırdı.
Yüksek petrol fiyatları finansmanlarını desteklerken, Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin sadece acil ihtiyaçlar için değil, aynı zamanda sağlam borç piyasası yapıları oluşturmak ve finansman seçeneklerini çeşitlendirmek gibi stratejik hedeflere ulaşmak için proaktif bir şekilde sukuk ihraç ettiğini de sözlerine ekledi.
Al Natoor, faiz oranlarındaki artışın küresel sukuk ihraçlarını, dolayısıyla küresel sukuk piyasasını olumsuz etkilediğine dikkat çekti. Küresel yatırımcıların gelişmekte olan piyasalara girme iştahını azaltıyor ve faiz oranları yükseldiğinde büyüme oranlarına ilişkin endişeleri artırıyor. İhraççılar üzerindeki etkisine gelince, bunlardan bazıları, yerine getirmeleri gereken mevcut yükümlülükler nedeniyle sıklıkla yüksek faiz oranlarına uyum sağlamak zorunda kalıyor.
Artan faiz oranlarının yerel yatırımcılar üzerindeki etkisinin farklı olduğunu, özellikle de birçok yerel yatırımcının sağlıklı likiditeye sahip ve bu likiditeye yatırım yapma arzusu olan İslami bankalar olduğunu açıkladı. Bu kategorideki yatırımcılar aktif durumda ve sukuk yatırımı yapma istekleri artıyor.
BAE’yi küresel sukuk piyasasında önemli bir ihraççı ve yatırımcı olarak gören Al-Natoor, küresel düzeyde iki boyuta dikkat çekti. Bunlardan ilki, İslami Finans Kurumları Muhasebe ve Denetleme Organizasyonu’nun (AAOIFI) standartlarına, özellikle de BAE’den gelen yatırımcılar için kayıp olasılığının ve BAE kurumlarının ülkeye giriş kaybının önlenmesine yardımcı olan Şeriat Standardı No. 59’a uygunluktur. Bunun nedeni BAE’nin, ister sukuk yatırımcısı, ister baş düzenleyici veya ihraç yöneticisi olsun, bankaları bu standartlara uymaya zorunlu kılmasıdır. İkinci boyut, bazı kuruluşların sukuku, sukuk için küresel bir listeleme noktası olarak kabul edilen Dubai Uluslararası Finans Merkezi’ndeki Nasdaq borsasında listeleme niyetiyle ilgilidir.
Son dönemdeki sukuk ihraçlarına ilişkin Al-Natoor, Körfez İşbirliği Konseyi ülkeleri Malezya, Endonezya, Türkiye ve Pakistan’ın da aralarında bulunduğu ana pazarlarda bu yılın üçüncü çeyreğinde 51,7 milyar dolara ulaştıklarını söyledi. Bu, önceki çeyrekteki ihraçlarla aynı düzeyde ancak yıllık bazda %12,3’lük bir düşüşü temsil ediyor.
Sukuk ihracının 2023 yılının ilk dokuz ayında yıllık %24,7 düşüşle 154,6 milyar dolara gerilediğini kaydetti. “Bu düşüş, çeyrek bazında %1,2 artan tahvil ihracındaki %17’lik düşüşten daha az şiddetli oldu. ”
Natoor, sukuk ihracındaki yavaşlamayı, yazın olağan durgunluğa ve yükselen petrol fiyatlarına bağladı; bu durum, bazı Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin finansman ihtiyaçlarının azalmasına yol açtı.
2023 yılı üçüncü çeyreği sonunda küresel sukuk piyasası 823,4 milyar dolara ulaştı. Bunun yüzde 40’ı Malezya, yüzde 28’i Suudi Arabistan, yüzde 13’ü Endonezya, yüzde 6’sı Birleşik Arap Emirlikleri ve yüzde 3’ü Türkiye tarafından ihraç edildi.
Bu küresel sukukların yaklaşık %75’i, 2023’ün üçüncü çeyreğinin sonuna kadar yerel para birimlerinde ihraç edildi. Fitch tarafından derecelendirilen tedavüldeki sukuk, bir önceki yıla göre %12,2 artışla 150 milyar doları aştı ve kurum tarafından derecelendirilen sukukların %79,8’i yatırım yapılabilir seviyededir.
