Çarşamba, Ekim 4

Katılım Finans Ürünleri

Katılım Esaslı BES Nedir?

Katılım Esaslı BES Nedir?

Katılım Finans Ürünleri, Sigorta ve BES
Bireysel emeklilik sisteminde, faiz hassasiyeti taşıyan katılımcılar için faiz içermeyen enstrümanlara yatırım yapan, İslami finans kurallarına ve katılım bankacılığı prensiplerine uygun emeklilik yatırım fonları sunulmaktadır.  Ülkemizde faizsiz (mevzuattaki ifadesiyle katılım esaslı) BES’in gelişimi ilk olarak 2008 yılında emeklilik yatırım fonlarının faizli devlet iç borçlanma araçlarına yatırım zorunluluğunun kaldırılmasıyla mümkün olabilmiştir. Türkiye’de ilk faizsiz BES programı 2010 yılında Organik BES adıyla Türkiye Finans tarafından konvansiyonel bir emeklilik şirketi olan Garanti Emeklilik ile iş birliği yapılarak piyasaya sunulmuştur. 2012 yılında Bereket Emeklilik (o zamanki ismiyle Asya Emeklilik) ve 2013 yılında ise Albaraka Türk-Kuveyt Türk iştirakiyle Katılım Emekli...
DASK ve Konut Sigortası arasındaki farklar nelerdir?

DASK ve Konut Sigortası arasındaki farklar nelerdir?

Katılım Finans Ürünleri, Sigorta ve BES
DASK zorunlu deprem sigortası ve konut sigortası konutlara yönelik teminatlar sağlamaları nedeniyle insanlar tarafından sıklıkla karıştırılabiliyor. Korunan mal varlığı aynı olmakla birlikte DASK ve konut sigortası arasında önemli farklar bulunuyor. Konutlarını çeşitli risklere karşı güvence altına almak isteyen kişilerin her iki sigorta türünün amacını ve kapsamını iyi bilmeleri önem taşıyor.  DASK (Zorunlu Deprem Sigortası) Nedir? DASK zorunlu deprem sigortasını açıklarken öncelikle DASK’ın açılımı üzerinde durmak gerekiyor. Açılımı “Doğal Afet Sigortaları Kurumu” olan DASK, ülkemizde deprem konusunda insanların bilinçli olması ve depremden doğabilecek maddi hasarlara karşı hazırlıklı olunması amacıyla 17 Ağustos 1999 Gölcük depremi sonrası kuruldu. Ülkemizin büyük kısmının ...
Katılım sosyal finans nedir?

Katılım sosyal finans nedir?

Katılım Finans Ürünleri
Katılım sosyal finans, sosyal finansın amaçlarına benzer biçimde, katılım finans kaynaklarının dinin gayelerine ulaşmak amacıyla yönlendirilmesini ve bu kapsamda etkin kullanımını ifade etmektedir. Katılım sosyal finansın temel amacı yaşam, nesil, akıl, mal ve dinin korunması olarak özetlenebilecek temel hak ve değerleri korumaktır. Söz konusu temel hak ve değerlerin karşılanmasını müteakiben bireylerin ve toplumun gelişmesine yönelik faaliyetler katılım sosyal finans alanında yürütülmektedir. Katılım sosyal finans sektörü; Vakıflar (katılım finans esaslarına göre faaliyet gösteren), Zekât, Karz-ı hasen (güzel borç), Katılım esaslı mikrofinans kuruluşlarını kapsamaktadır. Mevcut durumda, katılım sosyal finans kapsamında değerlendirilebilecek faaliyetler büyük oranda dernek ve vak...
Katılım bankacılığı sistemi nasıl çalışır?

Katılım bankacılığı sistemi nasıl çalışır?

Katılım Finans Ürünleri
Katılım bankacılığı özünde “Faizsizlik Prensibi” ile bankacılık faaliyetlerini gerçekleştiren finansal sistem ve kurumları ifade etmektedir. Bu kapsamda katılım bankacılığı; fon toplama, fon kullandırma ve diğer bankacılık işlemlerini Faizsiz Bankacılık İlke ve Standartları ile Faizsiz Bankacılık Danışma Komitesi kararlarına uygun biçimde yürütür. Ana faaliyeti olan fon toplama ve fon kullandırmanın yanı sıra kendi prensipleri çerçevesinde, kasa kiralaması, banka havalesi, kıymetli evrak ve fatura tahsilatı gibi bankacılık hizmetleri sunmakta; döviz, menkul kıymet alım satımı gibi birçok işleme aracılık etmektedir. Katılım bankacılığı faaliyetlerinde; Emek-Sermaye Ortaklığı (Mudarebe), Sermaye Ortaklığı (Müşareke), Tüketim Ödüncü (Karz), Yatırım Vekaleti, Finansal Alım Satım (Mur...
“Fıkhî Açıdan E-Ticaret İşlemleri”

“Fıkhî Açıdan E-Ticaret İşlemleri”

Finansal Teknoloji, Katılım Finans Ürünleri
Diyanet TV’de her hafta yayımlanan Dini Gündem programında “Fıkhî Açıdan E-Ticaret İşlemleri” konusu konuşuldu. İslam ticaret ilkeleri bağlamında e-ticaret işlemlerinin konuşulduğu programda Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Seracettin Yıldız ve Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Mustafa Çakır konuk oldu. Programı izlemek için; https://youtu.be/JfhN-H3ADks Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Seracettin Yıldız Kimdir? 1982 yılında Erzurum-Horasan’da doğdu. İlköğretimi bitirdikten sonra İstanbul Erenköy Kur’an Kursunda hafızlığını tamamladı. Hafızlıktan sonra bir yandan eğitimini devam ettirirken diğer yandan da özel Arapça eğitimi gördü. Vatani görevini yaptıktan sonra 2002-2005 yılları arasında Pendik’te fahri imam-hatiplik görevinde bulundu. 2006-2010 yılları arasında ...
Altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikası caiz midir?

Altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikası caiz midir?

Katılım Finans Ürünleri
Altın, günümüzde olduğu gibi tarihsel süreçte her zaman önemli bir piyasa aracı olmuştur. Gerek değişim aracı olarak gerekse yatırım, saklama ve piyasa müdahale aracı olarak parasal sistemde her zaman ön planda tutulmuştur. - Altın Tahvili Tahvil ise orta ve uzun vadede borç sağlamak amacıyla anonim şirketler, devlet ya da kamu kuruluşları tarafından çıkarılan, yatırımcıların anaparasını garanti altına almasının yanında belirli vadelerle hamiline faiz getirisi sağlayan borç senetleridir. İslam’da verilen borcun belli bir senetle teminat altına alınmasında herhangi bir sakınca yoktur. Ancak anaparanın dışında herhangi bir ücret almak ya da menfaat sağlamak faiz kapsamındadır. Buna göre, altın tahvili, Altına endeksli bir iç borçlanma senedi olması hasebiyle, vade sonunda ...
Faizli bankalarda çalışmak caiz midir?

Faizli bankalarda çalışmak caiz midir?

Katılım Finans Ürünleri
Müslüman kimsenin faizle muamelede bulunan bankalarda çalışması caiz değildir. Çünkü burada, haram olan bir davranışa destek olmak söz konusudur. Konuyla ilgili Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından bir fetva bulunmamasına karşın Sorularla İslamiyet'te şu açıklamalar bulunuyor; İlk günlerinden bu yana İslâm'ın mücadele ettiği, kökünü kazımaya çalıştığı kötü alışkanlıklardan ve musibetlerden ikisi içki ve fuhuş ise, öbürü de hiç şüphesiz faizdir. Bunlar Cahiliye Arapları ile bütünleşmiş, hayatlarından birer parça olmuş, kan ve damarlarına işlemişti. İslâmiyet kısa zamanda bunu ortadan kaldırdı. Nitekim asırlar boyunca İslâm ülke ve cemiyetlerinde faizin esamesi okunmazdı. Ne zaman ki cahiliye inanç ve âdetleri yeniden hortlamaya yüz tuttu; beraberinde de bütün unsurlarını toplayıp geld...
Piyango, sayısal loto gibi şans oyunları haram mıdır?

Piyango, sayısal loto gibi şans oyunları haram mıdır?

Katılım Finans Ürünleri
İslam dininde piyango, toto, loto, iddia, müşterek bahis, ganyan gibi tertip ve oyunlar da kumardır ve haramdır. Taraflardan birisinin kazanıp diğerinin kaybetmesi esasına dayalı bütün şans oyunları kumar kapsamında değerlendirilip haram kılınmıştır. Piyango, kumarın bir çeşidi olduğundan, piyango biletini alıp oynamak kesinlikle dinen haramdır. Onun yoluyla kazanılan mal da gayr-i meşru`dur. Diyanet'in konu hakkında geçen yıl yaptığı açıklaması şöyle: Din İşleri Yüksek Kurulu Kararları Karar Yılı: 2020 Karar No: 33 Konusu: Piyango, Toto, Loto, İddia vb. Şans Oyunları Oynamanın Dini Hükmü Din İşleri Yüksek Kurulu 16.12.2020 tarihinde Kurul Başkanvekili Dr. Mustafa Bülent Dadaş başkanlığında toplandı. Sosyal Hayat Komisyonu tarafından hazırlanan “Piyango, toto,...
Faktoring nedir? Dinen câiz midir?

Faktoring nedir? Dinen câiz midir?

Katılım Finans Ürünleri
Faktoring vâdeli alacağın faktoring firmasına temlik edildiği ve faktoring firmasından iskontoyla nakit alındığı yani borçlu ile alacaklı arasındaki vâde farkının faktoring firmasına bırakıldığı finansman yöntemidir. Burada para cinsinden vâdeli bir alacak üçüncü tarafa yine para cinsinden bir bedelle nakit satılmaktadır. Bazı kimseler ellerinde bulunan vâdesi gelmemiş kıymetli evrakları, üzerlerindeki değerden aşağıya nakde çevirmek istemektedirler. Böylece evrakın vâdesini beklemeden bir miktar iskonto ile peşin para elde etmiş olmaktadırlar. Firmalar hizmet ya da mal satışlarından sonra vadeli alacaklarını temlik yolu ile faktoring kuruluşlarına devredilmesi ve bunların yönetilmesi ile alakalı konuya faktoring denilmektedir. Bu hizmet 3 ayrı hizmetin bir arada sunulduğu yönte...
Borcun altın ve dövize çevrilerek verilmesi câiz midir?

Borcun altın ve dövize çevrilerek verilmesi câiz midir?

Katılım Finans Ürünleri
Borç verilebilir her türlü mal ve varlık borç olabilir.  Bu bakımdan para borcu yanında altın ya da döviz borcu vermek de meşrûdur. Alacaklının TL olarak verdiği borcun enflasyon karşısında değer kaybetmesi sebebiyle uğrayacağı zararı enflasyon farkını talep ederek gidermesi mümkündür. - "Altın alıp sonra bunu satması lüzumsuz yere zarar etmesi anlamına gelir" Aynı şekilde borç verirken vereceği borcu diğer para türlerinden birine çevirerek vermesi de câizdir. Bu bakımdan alacaklı fiilen TL karşılığı altın ya da döviz alıp bunu borçluya verebileceği gibi borçluyu kendisi adına borç vereceği miktarda altın ya da döviz almaya vekil kılıp aldığı altınları ya da dövizi kendisine borç vermiş de olabilir. Bu işlemin endeksleme yoluyla sanki altın ve döviz alınmış ve verilmiş gibi ...
Peşinat ve kapora arasında fark var mıdır?

Peşinat ve kapora arasında fark var mıdır?

Katılım Finans Ürünleri
İslâm hukukçularının bir kısmına göre akit yapıldığını gösterip göstermeme bakımından peşinat ile kapora arasında fark yoktur.  Yani onların nazarında ister peşinat ister kapora ödenmiş olsun malın mülkiyeti müşteriye geçmiş sayılmaktadır. Bu durumda katılım bankaları murâbaha yapamazlar. Bu İslâm hukukçularına göre kapora gerçekleşmiş bir akdin müşteri tarafından feshedilmemesi halinde satış bedelinden düşülen buna mukâbil müşterinin yapılmış akdi bozması halinde satıcıya bırakılan meblağdır. İslâm hukukçuları geçmişte kaporalı satışın ve kaporanın satıcıda kalmasının meşrûiyetini tartışmışlardır. Müspet kanaat serdedenler olduğu gibi menfî görüşte olanlar da vardır. Kanaatimizce günümüz uygulamalarını dikkate aldığımızda konuyu şöyle değerlendirmek daha doğrudur: Kapora akit t...
Devlet Destekli Alacak Sigortası (DDAS) Nedir?

Devlet Destekli Alacak Sigortası (DDAS) Nedir?

Katılım Finans Ürünleri, Sigorta ve BES
Devlet Destekli Alacak Sigortası (DDAS), KOBİ’lerin herhangi bir teminata bağlanmamış yurt içi vadeli satışlarına ait ticari alacaklarını teminat altına alan bir sigorta ürünüdür. Devlet Destekli Alacak Sigortası (DDAS), Özel Riskler Yönetim Merkezi tarafından yönetilmektedir. Hangi KOBİ’ler Faydalanabilir? KOBİ olma kriterlerini sağlayan, en az iki yıl önce kurulmuş olan, belirlenen risk değerlendirme koşullarına uygun ve bir önceki mali yılda yurt içi satışlardan elde ettiği cirosu 250 milyon TL’den* az olan KOBİ'ler Devlet Destekli Alacak Sigortası'ndan faydalanabilir. (*Merkez, gerekli görmesi halinde bu tutarı her bir başvuru için %40 oranına kadar artırabilir.) Yurt içi satışları 250 milyon TL’yi* aşmayan En az 2 yıl önce kurulan Risk değerlendirme kriterlerini...
Türk Lirası Gecelik Katılım Referans Getiri Oranı (TLREFK) nedir?

Türk Lirası Gecelik Katılım Referans Getiri Oranı (TLREFK) nedir?

Katılım Finans Ürünleri
TLREFK Türk Lirası Gecelik Katılım Referans Getiri Oranı, katılım bankalarının borçlanma araçlarında, çeşitli faizsiz finans ürünlerinde ve finansal sözleşmelerde değişken getiri göstergesi, dayanak varlık veya karşılaştırma ölçütü olarak kullanılabilmesi için oluşturulmuştur. Borsa İstanbul Taahhütlü İşlemler Pazarı’nda saat 14:00’e kadar gerçekleşen, aynı gün başlangıç ve ertesi iş günü bitiş valörlü (gecelik) ve sadece TL cinsi ödemeli sermaye piyasası araçlarının geri alma taahhüdü ile satım ve geri satma taahhüdü ile alım işlemlerindeki getiri oranları kullanılarak, 22.06.2022 tarihinden itibaren hesaplanmaya ve yayımlanmaya başlayan TLREFK oranı ve bu oranın getirisini takip edebilmek amacıyla oluşturulan BIST TLREFK Endeksi verilerine BISTECH Veri Yayın Sistemi ve aşağıdaki TLRE...
Banka promosyonu almak caiz midir?

Banka promosyonu almak caiz midir?

Katılım Finans Ürünleri
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, “Banka promosyonu caiz midir?'' sorusuna yanıt verdi. Diyanet, emeklilerin faizle çalışan bankalardan maaş promosyonu almasının caiz olup olmadığını açıkladı. Banka promosyonu almak caiz midir? ‘’Kamu kuruluşlarında çalışanlar ücret ve maaşlarını herhangi bir bankadan alabilirler . Bankaların bu hizmetleri yürütme konusunda kurum ve kuruluşlarca kendilerinin tercih edilmesi karşılığında gerek kurum ve kuruluşlara gerekse çalışanlara vermiş oldukları promosyonlar işleyiş bakımından faize tam olarak benzememekte ise de şüpheden de tümüyle uzak değildir.'' Açıklamada, ''Temel ihtiyaçlarını karşılayacak durumda olanların bu parayı kendileri ve bakmakta yükümlü oldukları yakınları için kullanmamalı. Bilakis ihtiyaç sahibi fakirler...
Katılma hesaplarında kâr zarar hesaplaması nasıl yapılır?

Katılma hesaplarında kâr zarar hesaplaması nasıl yapılır?

Katılım Finans Ürünleri
Katılma hesaplarına yatırılan fonlar kâr zarar havuzlarına aktarılır.  Bu havuzlar TL, DOLAR ve EURO için ayrı ayrıdır. Bazı katılım bankalarında altın katılma hesabı da vardır. Bu havuzlara giren paralar vâde gruplarına ayrılmaktadır. Yani havuzdaki fonların 1, 3, 6, 12 aylık vâde gruplarına göre havuzdaki ağırlığı tespit edilmektedir. Söz konusu havuzlara geçmişte yapılan murâbahalar ve yatırımlar sebebiyle sürekli kâr transferi de gerçekleşmektedir. Yatırılan fonlar da bir gün sonrasından itibaren murâbaha ve diğer gelir getirici işlemlerde kullanılmaktadır. Havuza dönen kârlar havuzdaki vâde gruplarının ağırlığına göre ilgili hesaplara günlük olarak hesaplanıp dağıtılmaktadır. Katılma hesabına belli bir vâdeyle para yatıran kişi günlük bazda hesaplanan kârını vâde sonun...
ELÜS (Elektronik Ürün Senedi) Nedir?

ELÜS (Elektronik Ürün Senedi) Nedir?

Katılım Finans Ürünleri
Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) lisanslı depolarda bulunan ürünleri temsilen çıkarılan elektronik belgedir. ELÜS, Lisanslı Depo İşletmesince, Elektronik Kayıt Kurallarına uygun olarak Elektronik Kayıt Kuruluşu tarafından kurulan ve işletilen veri tabanı ve/veya platform üzerinde oluşturulan elektronik kaydı ifade eder. Merkezi Kayıt Sistemine ihraç edilmiş olan Elektronik Ürün Senedi, aksi mevzuatta belirtilmedikçe ürünü, aynı miktar, cins, sınıf ve kalitede temsil eder. ELÜS ile temsil edilen ürünler (Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenen ve denetlenen) Lisanslı Depoculuk sistemi güvencesindedir. Elektronik Ürün Senetlerinin güven, serbest rekabet ve istikrar içinde şeffaf ve kolay bir şekilde işlem görebilmesini teminen 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar...
“Fıkhî Açıdan Ağ Pazarlama Sistemi”

“Fıkhî Açıdan Ağ Pazarlama Sistemi”

Finansal Teknoloji, Katılım Finans Ürünleri
Diyanet TV'de her hafta yayımlanan Dini Gündem programında "Fıkhî Açıdan Ağ Pazarlama Sistemi" konusu konuşuldu. İslam ticaret ilkeleri bağlamında ağ pazarlama sistemlerinin (network) konuşulduğu programda Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Seracettin Yıldız ve Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Mehmet Akkuş konuk oldu. Programı izlemek için; https://youtu.be/Yzzl0SXqwBY Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Seracettin Yıldız Kimdir? 1982 yılında Erzurum-Horasan’da doğdu. İlköğretimi bitirdikten sonra İstanbul Erenköy Kur’an Kursunda hafızlığını tamamladı. Hafızlıktan sonra bir yandan eğitimini devam ettirirken diğer yandan da özel Arapça eğitimi gördü. Vatani görevini yaptıktan sonra 2002-2005 yılları arasında Pendik’te fahri imam-hatiplik görevinde bulundu. 2006-2010 yılla...
Katılım Finans Nedir?

Katılım Finans Nedir?

Katılım Finans Ürünleri
Katılım finans, katılım finans esaslarına göre faaliyet gösteren tüm sektörleri ve bu sektörler tarafından sunulan ürün, hizmet ve faaliyetleri kapsayan çatı bir kavramı ifade etmektedir. İslam'ın ekonomik ve finansal faaliyetlere ilişkin en önemli sacayaklarından bir tanesi faizsizlik prensibidir. Bu sebeple Türkiye'de katılım finans sistemi uzun yıllar boyunca faizsiz finans olarak isimlendirilmiştir. Öte yandan, İslam'ın ekonomik ve finansal faaliyetlere ilişkin olarak garar yasağı, dinen yasaklanmış alanlarda faaliyet göstermeme, kumar yasağı gibi başka sacayakları da bulunmaktadır. Faizsizlik gerek şart olmakla birlikte yeter şart değildir. Dolayısıyla, faizsiz olmakla birlikte katılım finans kapsamında yer almayan finansal ürünler, hizmetler veya işlemler de bulunmaktadır. Bu çer...
İslam İktisadı ve Finans Bölümü Nedir?

İslam İktisadı ve Finans Bölümü Nedir?

Akademi ve Yaşam, Katılım Finans Ürünleri
İslam İktisadı ve Finans programı temel kaynakları esas alarak inanç, ibadet, hukuk ve ahlak esasları içerisinde analiz ve problem çözme yeteneği gelişmiş kişileri yetiştiren lisans programıdır. Bölüm ile ilgili araştırma yapılırken İslam iktisadı ve finansı nedir sorusunun yanıtı aranır. Bu bölümün amacı günümüzde hızlı bir şekilde değişen ve gelişen ekonomi içinde ticaret ve finansal konular ile ilgili tahmin yapabilen, süreci doğru analiz edip kararlar verebilen insanlar yetiştirmektir. İslam İktisadı ve Finans bölümü ile kişilere; multidisipliner bir bakış açısı kazandırmak, ekonomi ve finans alanındaki sorunlara İslam hukuk metotları ile çözüm sunmak, faizsiz finansal araçlar hakkında bilgi sahibi olmak gibi kazanımlar kazandırmak hedeflenir. İslam İktisadı ve Finans Bölümü...
Alacakların (borçların/deynin) satımı uygun mudur?

Alacakların (borçların/deynin) satımı uygun mudur?

Katılım Finans Ürünleri
Vâdenin azaltılması mukâbilinde borcun azaltılması uygulaması bir kısım İslâm hukukçusu tarafından vâdesi dolmuş borcun vâdesinin uzatılması ve borcun artırılmasına benzetilmiştir. Örneğin İbn Ömer bunu doğru bulmamıştır. İmam Mâlik de böylesi bir anlaşmayı ribâ saymış ve şöyle demiştir: “Bizim indimizde üzerinde ihtilaf olmaksızın mekruh görülen hüküm şudur: Bir adamın bir başkası üzerinde vâdeli alacağı olur. Alacaklı borcu indirir borçlu da ödemeyi peşin yapar. Bize göre bu uygulama başkasında alacağı bulunan ve vâde dolduğunda alacaklının vâdeyi uzatması ve borçlunun da borcu artırmasıyla aynıdır. Bu hiç kuşkusuz ribâdır”45. Rivâyete göre İbn Abbâs ise bunda bir beis görmemiştir. Hatta ribânın, vâdenin uzatılıp borcun artırılmasında olduğunu; vâdenin kısaltılıp borcun indirilm...