Kripto varlıklara ilişkin kanun teklifi TBMM’ye sunuldu

Kripto varlıklara ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.

Uluslararası uygulamalara benzer şekilde Türkiye’de kripto varlıklarla işlem yapan tarafların risklerinin azaltılması hedeflenen teklif, Meclis Başkanlığına sunuldu. 

Teklifte, platformlarda müşteriler adına tutulan nakit ve kripto varlıkların saklanması, platformlar ve müşteriler arasındaki ilişkiler, uygulanacak yaptırım ve cezalar yer alacak. 

Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar için SPK’dan İzin Alma Zorunluluğu

Grup Başkanı Abdullah Güler, AK Parti TBMM Grup Salonu’nda yaptığı açıklamada, yeni düzenlemenin izinsiz kripto faaliyetlerine sert yaptırımlar getireceğini ifade etti. Güler, izinsiz faaliyet gösterenler için 3 ila 5 yıl arası hapis cezası öngörüldüğünü belirtti. Ayrıca, mevcut faaliyet gösteren kurumların Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (SPK) izin almasının zorunlu hale getirildiğini ve izin alamayanların tasfiye edileceğini dile getirdi.

Güler, kanun teklifinin kripto varlık ekosistemindeki cüzdan, hizmet sağlayıcı ve platform gibi kavramların tanımını içerdiğini açıkladı. Yeni düzenleme ile birlikte kripto varlık hizmet sağlayıcılarının SPK’dan izin alması gerekecek. Güler, “Hizmet sağlayıcılarının SPK denetiminde güvenli bir şekilde faaliyet göstermelerini sağlamak amacıyla, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıları üzerinde TÜBİTAK’ın belirleyeceği kriterleri uygulayacağız” dedi. Ayrıca, kripto varlıkların satış ve dağıtımının da SPK tarafından belirleneceğini ve kripto varlık ihracında TÜBİTAK’tan ön rapor alınacağını kaydetti.

İzinsiz Faaliyetler İçin Artan Cezai Yaptırımlar ve Denetimler

Yeni düzenleme, izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetine ciddi cezalar getiriyor. Güler, “Sermaye piyasalarında izinsiz faaliyet gösteren kurum ve şahıslar hakkında her türlü tedbiri alma, gerekli görüldüğünde hukuki ve cezai süreci yürütme yetkisi SPK’ya verilecek” diye ekledi. Ayrıca, izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet üzerinden yürütülmesi durumunda, iç ve dış ayrımı kaldırılarak SPK’nın etkinliğinin artırılacağını vurguladı.

İşte teklifin ana hatları:

Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları (Madde 35/B)

• Kuruluş ve Faaliyet İzni: Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, faaliyete geçebilmek için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (SPK) izin almak zorundadır.
• Bilgi Sistemleri ve Teknolojik Altyapı: Hizmet sağlayıcılarının bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıları, TÜBİTAK’ın belirleyeceği kriterlere uygun olmalıdır.
• Ortak ve Yönetici Şartları: Ortaklar ve yöneticiler, mali ve hukuki şartları karşılamak zorundadır. Örneğin, konkordato ilan etmemiş veya iflas etmemiş olmaları gerekmektedir.
• İç Kontrol ve Güvenlik: Hizmet sağlayıcıları, sistemlerinin güvenli yönetimi için gerekli düzenlemeleri yapmalı ve iç kontrol birimlerini oluşturmalıdır.
  
  
  

Platformlar (Madde 35/C)

• Listeleme Prosedürü: Platformlar, işlem görecek kripto varlıkların belirlenmesi ve işlem görmesinin sonlandırılmasına ilişkin yazılı prosedür oluşturmalıdır. SPK, bu konuda ilke ve esaslar belirleyebilir.
  
• İşlem Güvenliği ve Şeffaflık: Platformlar, işlemlerin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil, dürüst ve rekabetçi bir şekilde gerçekleşmesini sağlamalıdır.
  
• Müşteri Koruması: Müşterilerle yapılacak sözleşmeler yazılı olmalı veya uzaktan iletişim araçları ile mesafeli olarak yapılabilir. Platformlar, müşterilerin itiraz ve şikayetlerini çözmek için dahili mekanizmalar kurmak zorundadır.
  
• Kimlik Tespiti: Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, müşterilerin kimliklerini Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında tespit etmekle yükümlüdür.
  
  
  

Müşteri Varlıklarının Korunması

• Ayrı Tutulma: Müşteri nakitlerinin ve kripto varlıklarının hizmet sağlayıcıların varlıklarından ayrı tutulması gerekmektedir.
  
• Haciz ve Rehin: Hizmet sağlayıcıların borçları nedeniyle müşteri varlıkları haczedilemez, rehin edilemez ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamaz.
  
• Saklama Hizmeti: Müşterilerin kripto varlıklarının güvenli saklanması amacıyla yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından saklama hizmeti sunulacaktır.
  
  

Ek Düzenlemeler

• Rehin ve Haciz İşlemleri: Kripto varlıklar rehin sözleşmelerinde Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’na tabi değildir. Nakit ve kripto varlıkların haczedilmesi ve idari/adli taleplerin yerine getirilmesi için özel düzenlemeler yapılmıştır.
  
• Cezai Hükümler: Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının hukuka aykırı faaliyetleri sonucunda uygulanacak cezalar ve tedbirler belirlenmiştir. Piyasa bozucu eylemler için uygulanacak tedbirler genişletilmiş, internet ve sosyal medya aracılığıyla yapılan suçlara karşı erişim engelleme ve içerik çıkarma tedbirleri öngörülmüştür. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının yöneticileri ve çalışanları, zimmet suçundan sorumlu tutulabilir. Bu suçlara ilişkin cezalar ağırlaştırılmıştır.
  
• Yatırım Danışmanlığı ve Portföy Yöneticiliği: Kripto varlıklara yönelik yatırım danışmanlığı ve portföy yöneticiliği konusunda ilke ve esas belirleme yetkisi SPK’ya verilmiştir.
  
• Reklam ve Ticari İletişim: Kripto varlık alım satım platformlarının yayın, ilan, reklam ve ticari iletişimlerine ilişkin esaslar SPK tarafından belirlenecektir.
  
• Yetkilendirme Süreci: Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, faaliyete geçmek için SPK’dan yetki belgesi almalıdır. Bu belgeler, hizmet sağlayıcıların icra edecekleri faaliyetleri gösterir.
  
  

Bu yasa teklifi, Türkiye’deki kripto varlık ekosisteminin düzenlenmesi ve denetlenmesi adına önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Yasanın kabul edilmesi halinde, dijital varlıkların güvenli ve şeffaf bir şekilde yönetilmesi ve kullanılması hedefleniyor.

Kripto varlıklarına yönelik 19 maddelik yeni kanun teklifine buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.