İslam Kalkınma Bankası 7 Aralık 1973’te, İslâm Konferansı Teşkilatı’na üye ülkelerle diğer ülkelerdeki Müslüman azınlıkların ekonomik kalkınma ve sosyal gelişmelerinin İslâmî kurallar çerçevesinde desteklenmesi amacıyla teşkil edilmiş milletlerarası bir finans kurumudur.
1973 yılının Aralık ayında Cidde’de toplanan İslâm ülkeleri Maliye bakanlarınca yayımlanan niyet beyannâmesine dayanılarak kuruldu ve İslâm Kalkınma Bankası Guvernörler Kurulu’nun 1975 yılı Temmuz ayındaki ilk toplantısı ile açılışını yaparak 20 Ekim 1975 tarihinde resmen faaliyete geçti.
İslâm Konferansı Teşkilâtı üyesi ülkeler, guvernörler kurulunca belirlenen kural ve şartları kabul etmek ve sermaye hisselerinin bedelini ödemek şartıyla bu bankanın üyesi olabilirler.
İslam Konferansı Teşkilatı üyesi ülkeler arsında ticaretin arttırılması bankanın stratejik amaçları arasında olup bunun için finansman imkânları sağlamaktadır. Ticaret kredilerini için 2005 yılından beri banka şemsiyesi altında faaliyet gösteren Uluslararası İslam Ticaret Finans Kuruluşu (International Islamic Trade Finance Corporation) ticaretin gelişmesine önemli katkı sağlamaktadır.
Banka’nın amacı, İslam felsefe ve prensipleri (Şeriat) doğrultusunda, üye ülkelerin ve Müslüman toplumların münferit veya birlikte ekonomik kalkınmalarına ve sosyal gelişmelerine katkıda bulunmaktır.
İslam Kalkınma Bankası Kuruluş Amacı
- Üye ülkelerdeki kuruluşlara veya verimli projelere sermaye iştirakinde bulunmak,
- Üye ülkelerdeki kamu ve özel sektör projelerine kredi sağlamak,
- Üye ülkeler arasındaki ticaretin geliştirilmesine yardımcı olmak ve bu amaçla gerekli çalışmaları yapmak,
- Üye ülkeler arası teknik işbirliğine yardımcı olmak ve teknik yardım sağlamak,
- Üye ülkelerde kalkınma faaliyetlerine katkıda bulunan personele eğitim imkânları sağlamak,
- Müslüman ülkelerdeki ekonomik, mali ve bankacılık faaliyetlerinin İslami kurallara uygun şekilde yürütülmesi yönünde araştırmalar yapmak.
İslam Kalkınma Bankası Kuruluş Tarihi : 1974 (Türkiye kurucu üyelerden biridir) Üye sayısı : 56
Merkezi : Cidde – Suudi Arabistan
2000 yılı başı itibariyle banka toplam olarak 3108 projeye 16.476 milyar İslâm dinarı tutarında finansman onaylamıştır. Bunun 4850 milyonu 755 yatırım projesine, 98 milyonu 313 teknik yardım projesine, 11.125 milyonu 1249 ticaret operasyonuna, 403 milyonu ise vakıf fonundan desteklenen 791 özel yardım projesine tahsis edilmiştir.
Proje finansmanının % 5’i sermaye ortaklığı, % 1’i kâr ortaklığı, % 38’i ödünç verme, % 27’si kiralama, % 23’ü taksitle satış, % 4’ü istisnâ‘, % 2’si teknik yardımdır. Uygulamasına geçilmiş projelerin % 48’i bitirilerek hizmete alınmış, % 21’i inşa halinde, % 31’i ise işlemlerinin tamamlanması safhasındadır.
Türk firmaları, İslam Kalkınma Bankası’nın faaliyet gösterdiği ülkelerde finansman sağladığı tüm projelerin mal ve hizmet alımı, yapım işleri veya müşavirlik ihalelerine katılabilirler.
Katılım, tüm üye ülke firmalarına açıktır. Bu ihaleler İslam Kalkınma Bankası İhale yöntemlerine göre yapılmaktadır.
