Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi tarafından hazırlanan “Katılım Finans Strateji Belgesi” tanıtım toplantısı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla düzenlendi.
Katılım finans alanında ülkemizin ilk ulusal strateji belgesi olma özelliğini taşıyan ve sunuş yazısı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kaleme alınan “Katılım Finans Strateji Belgesi”, Türkiye’yi katılım finansın lider ülkesi olarak konumlandırmak için bir yol haritası niteliği taşıyor.
3 Ekim 2022 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde düzenlenen etkinliğin açılış konuşmaları, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapıldı.
“Katılım Finans Strateji Belgesi, küresel krizlerin merkezine yerleşen finansal sisteme alternatif yeni araçlar geliştirilmesi çabalarına önemli katkı sağlayacaktır”
Etkinliğin açılış konuşmalarını gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kamuoyuyla paylaşılan Katılım Finans Strateji Belgesi’nin hayırlara vesile olmasını diledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, strateji belgesinin hazırlanmasında emeği geçen, Finans Ofisi başta olmak üzere, herkesi tebrik ederek, Türkiye’nin, her alanda olduğu gibi ekonomide de hedeflerini küresel ligin en üst sıralarına çıkmak olarak belirlediği bir süreçte, bu tür çalışmaların çok daha anlamlı olduğunu vurguladı.
Tanıtımı gerçekleştirilen Katılım Finans Strateji Belgesi’nin, küresel krizlerin merkezine yerleşen finansal sisteme alternatif yeni araçlar geliştirilmesi çabalarına önemli katkı sağlayacağını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında: “Bilindiği gibi katılım finans dediğimiz yapı; katılım finans kurumları, katılım sermaye piyasaları, katılım sigortacılığı ve sosyal finansı içeriyor. Her biri ayrı değere sahip bu araçların, finansal sistem içerisinde süratle gelişme, büyüme, yeni türevlerle zenginleşme potansiyeli olduğunu biliyoruz. Biz bu amacımızı gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğumuz strateji belgesinin hazırlıklarını çok önceden başlatmıştık. Katılım Finans Strateji Belgemizin amacı, 2022-2025 döneminde, katılım finansa yönelik hukuki, idari ve kurumsal altyapıyı oluştururken, mevcut yapıda da önemli bir dönüşümü gerçekleştirmektir” dedi.
Her strateji belgemiz gibi bu çalışmayı da ayrıntılı bir hazırlık süreci ve geniş bir paydaş kitlesinin katkısıyla oluşturduklarına değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu:
“Belgede katılım finansın gelişmesine yönelik 5 temel amaç, 18 hedef ve 84 eylem maddesi bulunuyor. Eylem maddelerinin hayata geçirilmesinde 27 sorumlu kurum ve kuruluş ile diğer tüm paydaşlara önemli görevler düşüyor. İnşallah Türkiye’nin güçlü, sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme hedeflerine ulaşmasında katılım finans kurumlarımızın da bankacılık sektörümüzle birlikte etkin şekilde yer aldığını hep birlikte göreceğiz. Katılım finans sisteminin ülkemizin kalkınmasında kendisinden beklediğimiz rolü tam olarak oynayabilmesi için, belgede yer alan eylemlerin dikkatle ve kararlılıkla hayata geçirilmesi şarttır. Aksi takdirde ülkemiz sadece bu önemli aracın potansiyelinin sağlayacağı faydaları kaçırmakla kalmayacak, aynı zamanda dünya da alternatif bir finans aracından mahrum olacaktır. Bu anlayışla biz, katılım finansın gelişmesi için üzerimize düşen görevleri yapıyoruz, yapmaya devam edeceğiz. Katılım finans kurumları başta olmak üzere, katılım finans sisteminin tüm taraflarından da bize bu mücadelede gerekli desteği vermesini bekliyoruz.”
Dünyada yeni bir finansal mimari arayışının giderek hız kazandığını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı konuşmada, merkezinde adaletin, üretimin, paylaşımın ve insanın olmadığı bir ekonomik ve finansal yapının sürdürülebilir olmadığını vurgulayarak tarihin bunun sayısız örnekleriyle dolu olduğunu belirtti. Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasına şöyle devam etti:
“Küresel finansal mimarinin insanı, ahlakı, üretimi ve paylaşımı temel aldığı yeni bir model önerisi geliştirmesi şarttır. Biz de artık sürdürülemez hale gelen mevcut finansal yapıya alternatif, yeni bir finansal mimari inşa edecek çalışmalara her türlü desteği veriyoruz, vermeyi sürdüreceğiz. İnşallah böylece, hem ülkemize hem dünyaya hayırlı bir hizmette bulunmuş, müspet bir katkı yapmış olacağımızı ümit ediyoruz. Paylaşımı, üretimi ve ahlaki değerleri önceleyen alternatif finans araçlarının başında katılım finans sistemi geliyor. Türkiye’de ve dünyada yeni finansal mimarinin en önemli aktörlerinden bir tanesi olmaya aday katılım finansın yıldızı; risk paylaşımı, varlığa dayalı olması ve ahlaki vurgularıyla giderek daha çok parlamaktadır. Geçtiğimiz 20 yılda ülkemiz her alanda olduğu gibi finansal sistemin geliştirilmesi, istikrarın sağlanması ve ürün çeşitliliğinin artırılması hususunda da önemli yol katetmiştir. Küresel birçok krizden ve finans sistemimize yönelik saldırılardan alnının akıyla çıkan kamu bankalarımız, bu yeni sistemin de itici gücü olmuştur. Nitekim Türkiye Ekonomi Modeli’nin başarıya ulaşmasında finansal sistemimizdeki alternatif araçlarda ve ürün çeşitliliğinde yaşanan gelişmenin büyük payı vardır. Ekonomi modelimizin yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazlaya dayalı büyüme stratejisinin sacayaklarını oluştururken bu imkânlardan en geniş şekilde istifade ettik.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Katılım Finans Sistemi’nin önümüzdeki dönemde ekonomide hedeflere ulaşılmasında çok daha etkin katkıda bulunacağına inandığını belirterek, “Buna rağmen üzüntüyle belirtmek isterim ki katılım finans, finansal sistem içerisinde hak ettiği yerin ve potansiyelin hala çok gerisindedir. Bu tabloyu değiştirmek için hükümet olarak Katılım Finans Sistemi’nin gelişmesi ve finansal sistemdeki payının artırılması amacıyla çok önemli politikaları devreye aldık. Kalkınma planlarımız ve orta vadeli programlarımız başta olmak üzere tüm kamu strateji belgelerimizde, katılım finansı öncelikli alanlardan biri olarak belirledik. Bu kapsamda da birçok eylemi uygulamaya geçirmeye başladık. Katılım finansın, finansal sistem içerisinde hak ettiği yere gelmesi için üzerimize düşen sorumlulukları bundan sonra da ifa etmeyi sürdüreceğiz” şeklinde konuştu.
“Katılım finans kuruluşlarının bankalardan bir farkı olmadığına ilişkin oluşan algıyı dönüştürmenin ilk adımı, ‘katılım bankası’ isminin ‘katılım finans kurumu’ şeklinde değiştirilmesi olabilir”
Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasını şu sözlerle tamamladı: “Türkiye gibi, insanların dini hassasiyetlerinin yüksek olduğu bir ülkede katılım finans sisteminin potansiyelinin gerisinde kalmasının sebeplerini doğru tespit etmeli, çözüm yollarını da ona göre belirlemeliyiz. Anlaşıldığı kadarıyla katılım finans kuruluşlarının bankalardan bir farkı olmadığına ilişkin genel bir algı toplumumuzda yer etmiş durumdadır. Bu algıyı dönüştürmenin ilk adımı, halen kullanılan, bunun altını çiziyorum, ‘katılım bankası’ isminin ‘katılım finans kurumu’ şeklinde değiştirilmesi olabilir. Sadece bu isim değişikliği bile, katılım finans kurumlarıyla bankaları toplum nezdinde ayrıştırmaya başlayacaktır. Bu adımı, katılım finans araçlarıyla bankacılık sistemi araçları arasındaki amaç ve yöntem farklarının sade ve etkili bir şekilde anlatılması izleyebilir. Önümüzdeki dönemde inşallah bu meselenin de çözülmesiyle katılım bankalarının hızlı bir büyüme sürecine gireceğine inanıyorum.”
Etkinliğin hoş geldiniz konuşması, Finans Ofisi Başkanımız Prof. Dr. Göksel Aşan tarafından yapıldı.
“Türkiye’yi İslami finansın lider ülkesi olarak konumlandırmak istiyor ve bu amaçla çalışmalarımızı yürütüyoruz”
Finans Ofisi Başkanımız Prof. Dr. Göksel Aşan yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatlarıyla “Tüm insanlık için daha adil, kapsayıcı ve sürdürülebilir bir finansal sistem mümkün” anlayışıyla çalışmalara başladıklarını ifade ederek, Katılım Finans Strateji Belgesi’nin tanıtımını yapmaktan büyük mutluluk ve heyecan duyduklarını dile getirdi.
Katılım finans sistemini, sadece dinî hassasiyetler doğrultusunda tasarrufların değerlendirmesine imkân sağlayacak bir yapı olarak değil aynı zamanda Türkiye’nin kalkınması ve finansal bağımsızlığı noktasında önemli rol oynama potansiyeli bulunan itici bir güç olarak gördüklerini belirten Başkan Aşan, “Ülkemizde 1984-2021 döneminde sürekli olarak gelişen ve finansal sistem içinde önemli bir yere gelen katılım finans sistemi, önümüzdeki dönemde büyük bir atılım yapma eşiğine girmiştir. Katılım Finans Strateji Belgesi, bütüncül dönüşüm dönemi olarak nitelendirdiğimiz 2022-2025 döneminde katılım finans sisteminin hak ettiği yere ulaşmasını sağlayacak stratejik dönüşümü gerçekleştirmeye yönelik somut adımlar içermektedir” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Aşan konuşmasında, dünyada İslami finans merkezi olma iddiasındaki birçok ülkeden farklı olarak, Türkiye’nin tarihî, kültürel, jeopolitik ve ekonomik birikimine dayalı çok önemli avantajları bulunduğuna dikkati çekti.
Katılım finans sistemi açısından bu coğrafyanın ve tarihin sunduğu fırsatların değerlendirilmesi gerektiğini belirten Başkan Aşan, “Bu motivasyonla Türkiye’yi İslami finansın lider ülkesi olarak konumlandırmak istiyor ve bu amaçla çalışmalarımızı yürütüyoruz. Bugün tanıtımını yaptığımız Katılım Finans Strateji Belgesi bu anlayışın doğrudan bir tezahürüdür. Bu çerçevede Katılım Finans Strateji Belgesi’nin hazırlanmasında İstanbul Finans Merkezi projesinin vizyonu, güçlü, sürdürülebilir ve kapsayıcı büyümeye yönelik makroekonomik hedefler ile Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SDG) gibi uluslararası gelişmeleri özellikle göz önünde bulundurduk. Katılım Finans Strateji Belgesi’nin hazırlık sürecinde, yurt dışında başarılı uygulamalar ve stratejik adımlar detaylı olarak incelenmekle birlikte, Cumhurbaşkanımızın her zaman bizi teşvik ettiği gibi Türkiye’ye özgü bir model oluşturmaya çalıştık” diye konuştu.
Katılım Finans Strateji Belgesi ile katılım finans çatısı altında yer alan tüm sektör, ürün ve hizmetleri kapsayan ve katılım finansı bir bütün olarak geliştirmeye yönelik stratejik bir çerçeve çizildiğini dile getiren Prof. Dr. Aşan, “Böylece İstanbul Finans Merkezi projemizin iki temel ayağından bir tanesi olan katılım finansın ruhuna uygun bir şekilde faaliyet göstermesini ve finansal sistem içerisinde hak ettiği yere ulaşmasını amaçlıyoruz. Katılım Finans Strateji Belgesi’nde bulunan stratejik amaç ve hedefleri yansıtan eylem maddelerinin hayata geçirilmesiyle Türkiye Ekonomi Modeli’ni etkin bir biçimde destekleyecek ve dünyada öncü rol oynayacak bir finansal modelin ortaya konulacağına inanmaktayım” dedi.
Hoş geldiniz ve açılış konuşmalarının ardından etkinlik, Finans Ofisi, Katılım Finans Dairesi Başkanımız Dr. Tarık Akın’ın “Katılım Finans Strateji Belgesi Sunumu” ile devam etti.
Dr. Akın sunumunda; katılım finansın, Türkiye’de resmî olarak faaliyete başladığı 1984 yılından bu yana sürekli geliştiğini ve finansal sistem içinde önemli bir konuma geldiğini belirtti. Katılım finans sisteminin 1984 yılından bugüne gelişimini, 1984-1998 dönemini kapsayan Sistemde Yer Edinme, 1999-2003 dönemini kapsayan İhtiyatlı Gelişme ve 2014-2021 dönemini kapsayan Stratejik Gelişme olarak üç ana döneme ayıran Dr. Akın, 1984-2021 döneminde sürekli olarak gelişen ve finansal sistem içinde önemli bir yere gelen katılım finans sisteminin, önümüzdeki dönemde büyük bir atılım yapma eşiğine geldiğini ifade etti. Dr. Akın, Katılım Finans Strateji Belgesi’nin, “Bütüncül Dönüşüm” olarak isimlendirilen 2022-2025 döneminde, katılım finans sisteminin finansal sistemde hak ettiği yere ulaşmasını sağlayacak stratejik dönüşümü gerçekleştirmeye yönelik somut adımları içerdiğini vurguladı.
