BDDK’dan tasarruf finansman şirketleri için önemli düzenleme
Bankacılık Düzenleme ve Denetim Kurumu’nun (BDDK) tasarruf finansman şirketlerinin yeterlilik oranının hesaplanmasına ilişkin tebliği Resmi Gazete’de yayımlandı.
BDDK’nın “Tasarruf Finansman Şirketlerinin Likidite Yeterlilik Oranının Hesaplanmasına İlişkin Tebliğ”i Resmi Gazete’de yayımlandı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Resmi Gazete’de yayımladığı tebliğ ile tasarruf finansman şirketlerinin (Şirket) nakit akışını güvence altına alacak yeni likidite yeterlilik oranı hesaplama usul ve esaslarını belirledi.
Tebliğ ile birlikte, şirketlerin nakit akışlarını daha öngörülebilir ve denetlenebilir bir çerçevede yönetmesini sağlayacak likidite yeterlilik oranı sistemi yürürlüğe girmiş oldu. Düzenleme, 1 Ocak 2026 tarihinde uygulanmaya başlayacak.
Yeni Tebliğ’e göre, tasarruf finansman şirketlerinin likidite düzeyleri, likidite yeterlilik oranının hesaplanması yoluyla ölçülecektir.
- Oran Hesaplaması: Likidite yeterlilik oranı, nakit girişinin nakit çıkışına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.
- Asgari Sınır: Günlük olarak hesaplanan bu oranın haftalık basit aritmetik ortalaması yüzde yüzden (%100) az olamaz.
- Yetki: Kurul, şirket bazında bu orandan daha ihtiyatlı (yüksek) oranlar belirlemeye yetkili kılındı.
– 30 Günlük Nakit Akışına Dayalı Hesaplama
Tebliğ, nakit giriş ve çıkışlarının hesaplanmasında otuz günlük bir süreyi esas almaktadır:
- Nakit Girişleri: Otuz gün içinde gerçekleşmesi beklenen nakit girişleri (finansman alacakları, tasarruf girişleri, organizasyon ücreti tahsilatları, fiziki altın, kira sertifikaları, katılım fonları gibi varlıklar) Kurulca belirlenen ilgili dikkate alma oranları uygulanarak hesaplamaya dahil edilecektir.
- Nakit Çıkışları: Şirket yükümlülükleri nedeniyle otuz gün içinde gerçekleşmesi beklenen nakit çıkışları dikkate alınacaktır. Bunlara, müşterilere ödenecek tahsisatlar, sözleşmeden cayma veya fesih sonucunda iade edilecek tasarruf ve organizasyon ücretleri gibi yükümlülükler dahildir.
- Hariç Tutulanlar: Tasfiye olunacak alacaklar, ödenmesi 90 günden fazla geciken tasarruf ödemeleri ve TFRS uyarınca finansal borç olarak sınıflandırılmayan işletme, personel ve amortisman giderleri nakit hesaplamasına dahil edilmeyecektir.
– Sıkı raporlama ve önlem alma yükümlülükleri
Tebliğ, şirketlerin likidite konusunda karşılaşabileceği uyumsuzluklar için sıkı raporlama ve önlem alma yükümlülükleri getiriyor:
- Acil Bildirim (Yüzde 120 Altı): Haftalık yeterlilik oranının yüzde yüz yirminin (%120) altına düşmesi halinde, bu durumun nedenleri ve planlanan önlemler ivedilikle Kuruma bildirilmek zorundadır.
- Yoğun İzleme (Yüzde 200 Altı): Haftalık oranın altı defa üst üste yüzde iki yüzün (%200) altına düşmesi durumunda, nedenleriyle birlikte Kuruma ivedilikle bildirim yapılmalıdır.
- Uyumsuzluğun Giderilmesi: Asgari likidite oranına uyumsuzluğun takip eden iki hafta içinde giderilmesi zorunludur.
- Sınırlama: Bir takvim yılı içinde likidite yeterlilik oranı, giderilen uyumsuzluklar dahil altı defadan fazla uyumsuzluk gösteremez.
Bu düzenlemeler, tasarruf finansman modelinin en kritik alanı olan nakit yönetimini sıkılaştırırken, sistematik risklerin erken tespiti için güçlü bir mekanizma oluşturuyor.
BDDK’nın yayımladığı yeni Tebliğ, tasarruf finansman şirketleri için likidite yönetiminde köklü bir dönüşüm anlamına geliyor. Nakit akışının 30 günlük projeksiyonla ölçülmesi, oranların haftalık ortalama ile takip edilmesi ve uyumsuzlukların sıkı bildirim yükümlülüklerine bağlanması; sektörün 2026’dan itibaren daha disiplinli ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşacağını ortaya koyuyor.
Uyumsuzlukta bildirim, iki haftalık düzeltme süresi ve yıllık altı defa uyumsuzluk sınırı ise tasarruf finansman sektöründe finansal istikrarı korumak adına önemli bir eşik niteliği taşıyor.
Bu tablo, 2026 sonrası dönemde tasarruf finansman modelinin hem yatırımcı hem düzenleyici gözünde daha denetlenebilir, öngörülebilir ve risk yönetimi açısından güçlü bir yapıya evrildiğini gösteriyor.
Yeni Tebliğ, 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecektir.
