Katılım finans sektörünün verileri KFInfo ile tek çatı altında toplanacak

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Turkuvaz Medya’da düzenlenen 5. Finansın Geleceği Zirvesi’nde önemli açıklamalarda bulundu. 

Türkiye finans sektörünün geleceğine ışık tutan Finansın Geleceği Zirvesi & Para Sohbetleri Turkuvaz Medya Merkezi’nde başladı. Bu yıl 5.’si düzenlenen Finansın Geleceği Zirvesi finans kuruluşlarının önemli temsilcilerinin bir araya getirdi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın zirvenin açılış konuşmasını gerçekleştirdi.

MİLLİ GELİRİMİZ AB ORTALAMASINA ÇOK YAKLAŞTI

Dış ticaretimizin asıl belirleyicisi ticaret ortaklarımızın büyüme performansıdır. Petrol başta olmak üzere emtiada olumlu bir tablo var. Bu gelişmeler Türkiye ekonomisi açısından olumlu.

Türkiye ekonomisinin yıllık ortalama 1.9 daha fazla büyüdük. 23 yıllık bir ortalamada böyle bir başarı çok büyük. Kişi başına milli gelirimiz AB ortalamasına göre yüzde 38 civarındaydı. Bugün yüzde 70’e ulaştı. Bu önemli bir dönüşüm. Gelecek yıl yüzde 72’ye ulaşmayı bekliyoruz. İnşallah yüzde 100’leri göreceğiz.

EKONOMİDE DÜNYANIN EN BÜYÜK 16. ÜLKESİ OLACAĞIZ

Önceliğimiz finansal istikrar ve enflasyonu düşürmek. Büyümeyi de istihdamı da ihmal etmeden dengeli büyümeyi sürdürüyoruz. 2025 yılı sonunda kişi başına düşen milli gelirimiz 1.5 trilyon doları aşacak. IMF tahminlerinin gerçekleşmesi dahilinde dünyanın en büyük 16. ülkesi olacağız. İlk defa İtalya’yı geçerek Avrupa’nın da en büyük 4. ülkesi haline geleceğiz.

ENFLASYONDA 44 PUANLIK BİR DÜŞÜŞ SÖZ KONUSU

Şu anda önceliğimiz enflasyonu daha aşağı çekmek. Bu noktada 3 aşamalı planı devreye soktuk. Geçiş dönemini mayıs ayında tamamladık. Dezenflasyon süreci devam ediyor. 44 puandan fazla düşüş söz konusu. Normalde 30’un altını hedeflemiştik ama Eylül ayında beklenti dışında bir enflasyon oluştu.

KATILIM FİNANS SEKTÖRÜNÜN VERİLERİ TEK BİR ÇATI ALTINDA TOPLANACAK

Katılım bankacılığı büyüyor. Katılım bankaları 6 milyar dolarlık sukuk ihracı yaptı. Sektörün verilerinin tek bir çatı altında yer aldığı Türkiye Katılım Finans Bilgi Merkezi’nin kurulmasını hedefliyoruz.

Finans alanında memnuniyet verici diğer bir gelişme ise katılım bankacılığı sektörünün gelişimidir.

Sektörün payı 2013 yılında yüzde 5 civarındayken bugün yüzde 9’a yaklaşmış durumdadır. Bölgesel ve küresel bir finans merkezine dönüşme hedefimiz için Katılım Finans Ekosisteminin ve Katılım Bankacılığının daha da gelişmesi büyük önem arz etmektedir. Ekim ayı itibarıyla katılım bankalarımız yaklaşık 6 milyar dolar tutarında sukuk ihracı gerçekleştirmiştir. Genç ve teknolojiye uyum kabiliyeti yüksek nüfusumuz, güçlü ekonomik altyapımız, artan dijitalleşme oranımız ve İstanbul Finans Merkezi’nin sunduğu destekleyici ortam, katılım finansı adına önemli fırsatlar ortaya koymaktadır. Bu alandaki hedeflerimiz arasında, verilerin tek bir çatı altında toplandığı Türkiye Katılım Finans Bilgi Merkezi’nin (KFInfo) kurulması ve bu merkez aracılığıyla katılım finans ekosistemine ilişkin güvenilir, güncel ve kapsamlı bir bilgi kaynağının oluşturulması yer almaktadır.

Değinmek istediğim bir diğer husus ise kalkınma ve yatırım bankacılığı alanında attığımız adımlardır. Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası bugüne kadar toplamda 7,7 milyar doları aşan finansman kaynağını ülkemize kazandırmıştır. Yine son döneme baktığımızda finansal sistem içinde sermaye piyasalarının derinleştiği, kaynak aktarım mekanizmalarının çeşitlendiği görülmektedir. 2021 yılında 2,17 trilyon lira olan Borsa İstanbul şirketlerinin piyasa değeri 2025 Kasım’da 19,9 trilyon liraya yükselmiştir. 2024 yılında 33 şirket halka arz edilmiş, 57,3 milyar lira kaynak sağlanmıştır. 4 Aralık 2025 itibarıyla 17 şirketin halka arzı gerçekleşmiş ve bu şirketler piyasadan 43,1 milyar lira seviyesinde fon temin etmiştir. Aynı dönem açısından yatırım fonlarının portföy değerine bakıldığından 326 milyar liradan 7,9 trilyon liraya artış olduğunu görüyoruz.

Sermaye Piyasası Kurulu tarafından, 2022 yılı Şubat ayında “Yeşil Borçlanma Aracı, Sürdürülebilir Borçlanma Aracı, Yeşil Kira Sertifikası, Sürdürülebilir Kira Sertifikası Rehberi” yayımlanmıştır. 2022 yılında 4,6 milyar lira ile başlayan yeşil/sürdürülebilir borçlanma araçları ve kira sertifikaları ihraç tutarı, 2025 Kasım ayında 258 milyar liraya yükselmiştir. Önümüzdeki dönemde yeşil ve sürdürülebilir sermaye piyasası araçlarına ek olarak, sosyal ve sürdürülebilirlik bağlantılı sermaye piyasası araçlarının düzenlenmesine yönelik hazırlıklar SPK tarafından yürütülmektedir.

Dijital sigortacılık ve sigorta teknolojilerinin yaygınlaştırılmasını hedefliyoruz

Diğer bir alana dönersek, sigortacılık ve özel emeklilik sistemimizin de finansal istikrar ve toplumsal dayanıklılık açısından önemli olduğunu belirtmek isterim. 2025 yılının üçüncü çeyreği itibarıyla, sektörün brüt prim üretimi, önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 50 oranında artarak 857 milyar liraya ulaşmıştır.

2025 Eylül döneminde sigorta ve emeklilik şirketlerinin sermaye yeterliliği rasyosu da yüzde 184 oranında gerçekleşmiştir. Bu dönemde sektörün aktif büyüklüğü, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 62 oranında artış göstererek 3,4 trilyon lira seviyesine yaklaşmıştır. Diğer yandan, 22’nci yılını dolduracak olan Bireysel Emeklilik Sisteminde yer alan katılımcı sayısı 18 milyon kişiye ulaşırken toplam fon tutarı 2025 yılı Ekim ayı itibarıyla 1,93 trilyon lira düzeyine erişmiştir. Önümüzdeki dönemde sigortacılık alanında finansal dayanıklılığın güçlendirilmesi ve güven ortamının korunmasının yanı sıra dijital sigortacılık ve sigorta teknolojilerinin yaygınlaştırılmasını ve tarım sigortalarında kapsayıcılığın artırılmasını hedefliyoruz.

DİJİTALLEŞEN FİNANS DÜNYASI

Teknolojik yeniliklerle beraber gelişen finansal teknolojiler sektörü daha verimli, sürdürülebilir ve rekabetçi hale dönüştürmekte, birçok alanda yeni fırsatlar sunmaktadır. Mevcut ödeme altyapımız bu dönüşümün en sağlam temellerinden birisini oluşturmaktadır. 3 trilyon liralık ortalama işlem hacmine ulaşan EFT Sisteminin yanı sıra 7/24 esasına göre çalışan FAST sisteminin 2024 yılında günlük ortalama 12,6 milyon işleme ulaşması ödeme altyapımızın geldiği noktayı göstermektedir. Ülkemizde dijital bankacılık da gelişmekte olup 2025 yılında aktif müşteri sayısı 133 milyon kişiye, işlem sayısı 3 milyara, işlem hacmi ise 58 trilyon liraya ulaşmıştır. Diğer taraftan BKM verilerine göre 2025 yılının ilk 10 ayında yerli kartlarla tutarı 5,7 trilyon liraya ulaşan 3,2 milyar işlem yapılmıştır.

Ödeme sisteminde ortak standard oluşturan TR Karekod’un POS cihazlarında kullanımı yüzde 90’ların üzerine çıkmış durumda. Yine yerli kart şemamız TROY’un da Pazar payı yüzde 20’lerin üzerine ulaştı. Bu teknolojik ilerlemeleri tamamlayan önemli bir çalışma da 2020 yılında başladığımız Dijital Türk Lirası çalışmasıdır. Şu anda 137 ülke ve birlikte Merkez Bankaları tarafından da dijital para projeleri yürütülmekte olup, bu çalışmanın tamamlanmasıyla finansal sistemin kesintisiz çalışmasına katkı sunacak bir ödeme kanalı oluşturmayı hedefliyoruz.

YEŞİL FİNANS STRATEJİSİ/EYLEM PLANI-HMB

Kalkınma politikalarımızın merkezinde yer alan yeşil dönüşüm finansal sistemimiz de güçlü karşılık görmektedir. Bilindiği üzere Türkiye, 2053 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda sürdürülebilir ve düşük karbonlu bir ekonomik yapıya geçiş için önemli adımlar atmaktadır.

Bu yıl içinde yasalaşan İklim Kanunu ile yeşil dönüşüm politikalarımız yasal bir çerçeve ve güçlü biz zemine kavuşmuştur. Emisyon Ticaret Sisteminin Kurulması ve Sınırda Karbon Düzenlemesine ilişkin çalışmalarımız devam etmektedir. Finansal sektörümüzün yeşil dönüşüm rotasını belirleyecek, adil ve kapsayıcı bir yeşil finans düzeninin oluşturulmasını amaçlayan 2026-2029 Ulusal Yeşil Finans Stratejisi ve Eylem Planı tamamlanma aşamasındadır. Tüm bu çalışmaların Türkiye’nin kalkınma ve iklim hedeflerine ulaşmasında güçlü bir yol haritası sunacağına inanıyorum. Bu noktada önümüzdeki yıl Kasım ayında ülkemizde düzenlenecek Birlemiş Milletlerin en geniş katılımlı zirvesi olan COP-31’in de finans sektörümüz için önemli fırsatlar barındırdığını düşünüyorum.